Τα πρώτα τους κτίρια

Διαγωνισμός διπλωματικών και μεταπτυχιακών εργασιών από ελληνικές σχολές αρχιτεκτονικής και Ελλήνων φοιτητών από πανεπιστήμια του εξωτερικού. Διεθνής κριτική επιτροπή, θα επιλέξει τις εργασίες που θα εκτεθούν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ο επιμελητής της έκθεσης, αρχιτέκτονας Μέμος Φιλιππίδης, εξηγεί γιατί επιλέχθηκαν «Tα πρώτα τους κτίρια» ως θέμα της πρώτης διοργάνωσης.

Γιατί η πρώτη έκθεση του Great επιλέγει φοιτητές αρχιτεκτονικής; Πόσο σημαντικά είναι τα «Πρώτα τους κτίρια», σε κτίρια που δεν έχουν προϋπολογισμό, παρακάμπτοντας  –όπως αποδεικνύουν οι στατιστικές– τις πλατείες, τις κατοικίες, τις πολυκατοικίες; Τι είναι δηλαδή αυτό που ωθεί τόσους αρχιτέκτονες να παρακάμπτουν τις αναθέσεις που κατά κανόνα θα αναλάβουν μετά το πτυχίο τους και εντός των σχολών τους σχεδιάζουν τα μεγαλύτερης κλίμακας έργα; Το να διαλέξεις οικόπεδο, λειτουργικό πρόγραμμα, μέγεθος κτιρίου είναι η παράδοξη στιγμή που ο αρχιτέκτονας γίνεται πελάτης. Ίσως αυτή είναι η πιο πολύτιμη στιγμή που αφήνει να αναδειχτεί το προσωπικό ταλέντο, οι δεξιότητες του καθενός. Θα έλεγα ότι οι φοιτητικές αυτές εργασίες δεν αποτελούν μόνο τα «ιδανικά θέματα», είναι και ότι διαθέτουν εκείνη τη στιγμή, μέσα στο πανεπιστήμιο, την «ιδανική» για αυτούς μέθοδο για να φτάσουν στην «ιδανική» επίλυση του θέματος.

Είναι λοιπόν σε αυτές τις συνθήκες που συχνά η καινοτομία αντικαθιστά τον συμβιβασμό στους περιορισμούς, η δυνατότητα ένταξης στον αστικό ιστό παραμερίζει την απόλυτη ουδετερότητα, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός ξεπερνά την ευρύτερη αδιαφορία για το περιβάλλον. Επιπλέον είναι συχνά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης τους που οι έλληνες αρχιτέκτονες βρίσκονται πιο κοντά στα διεθνή δρώμενα: Είτε όντας οι ίδιοι φοιτητές στο εξωτερικό είτε μέσω της βιβλιογραφίας και των βιβλιοθηκών τους έχουν τη δυνατότητα ενός ανοίγματος στις διεθνείς εξελίξεις –κάτι που αργότερα, στην εξάσκηση του επαγγέλματος, παρατηρείται ότι περιορίζεται σημαντικά. Όσο λοιπόν μας απασχολεί το άνοιγμα της ελληνικής αρχιτεκτονικής στο εξωτερικό (που ως τώρα αναλαμβάνουν οι διαλέξεις ξένων αρχιτεκτόνων στη χώρας μας αλλά κυρίως η εθνική μας συμμετοχή στη Μπιενάλε αρχιτεκτονικής της Βενετίας), τόσο αποκτούν σημασία οι φοιτητικές αυτές εργασίες και τόσο πιο καίρια είναι μια διεθνής κριτική επιτροπή που θα τις επιλέξει για την έκθεση τους στο Μέγαρο Μουσικής.